Dlaczego odwaga jest ważna w rozwoju człowieka

Każdy z nas od czasu do czasu staje przed jakimś wyzwaniem w życiu zawodowym lub osobistym. Nie ulega wątpliwości, że udane życie wymaga od nas czasami wyjścia ze strefy komfortu. Dziś powiemy nieco o odwadze, która może nas determinować do działania i nadawać nowy wymiar codzienności. Niektórzy z nas mają w naturze chęć odkrywania tego, co nieznane, inni z kolei wolą bezpieczną stabilność, która jest jak najmniej zaskakująca. Choć oba sposoby na życie mają swoje mocne i słabe strony, warto się zastanowić, jak wykorzystać swój osobisty potencjał na własną rzecz i znaleźć złoty środek, który pozwoli nam łączyć spokój i rozwagę z odwagą i stanowczością kiedy to potrzebne. 

Śmiało i pewnie mimo przeszkód

Możemy się sporo nauczyć od osób, które potrafią się motywować, a w podbramkowych sytuacjach nie chowają głowy w piasek. Trzeba jednak powiedzieć, że odwaga to nie tylko deficyt strachu czy chęć do podejmowania ryzyka. To często rozsądne działanie wynikające z okoliczności, nawet jeśli tym działaniom towarzyszy obawa czy lęk. Dzięki odważnym i nietendencyjnym decyzjom, ludzkość jako całość może się rozwijać pod wieloma względami. Można powiedzieć, że pływanie z nurtem nie wymaga wysiłku, ale też nie daje satysfakcji. Kiedy zaś zdobywamy się na wyrzeczenia i osiągamy stawiane sobie cele, czujemy zadowolenie i pewność siebie, a nasz apetyt na kolejne wyzwania rośnie. Część osób ma naturalne predyspozycje, które ułatwiają im robienie tego, co niepopularne czy niewygodne. Inni z kolei wypracowali sobie pewien zespół cech, który pozwala im działać stosownie do okoliczności. Trzeba też powiedzieć, że słuszność podjętych przez nas decyzji, zazwyczaj możemy dopiero ocenić po czasie. 

Jeśli szukasz właśnie sposobów na to, jak zwiększyć swoją pewność siebie w pracy czy w życiu prywatnym, z pewnością przyznasz, że odwaga i wiara we własne siły są tutaj priorytetem. Na co dzień napotykamy na wiele demotywujących przeszkód, a nasz umysł próbuje powstrzymać nas od działania. Determinacja pozwoli nam zlekceważyć ten niechciany, natrętny głos, który nie prowadzi do niczego dobrego. To właśnie zapał i konkretne, systematyczne działania sprawiają, że możemy wciąż się rozwijać, a nawet być inspiracją dla innych. Nie chodzi tylko o egoistyczne pobudki i udowadnianie sobie czy innym, że jesteśmy wiele warci. 

Pielęgnuj wiarę w siebie

Odwaga pozwala nam czuć się dobrze z samym sobą. Dlaczego? Ponieważ to umiejętność mówienia wprost o własnych potrzebach czy formułowania poglądów i opinii. Bywa, że ta cecha może przysporzyć nam wrogów, ale to właśnie odwaga bycia nielubianym kształtuje nasz charakter i pozwala w naturalny sposób selekcjonować osoby, z którymi możemy tworzyć ciekawe relacje. Oczywiście nie oznacza to, że mówimy w sposób dogmatyczny czy przejawiamy apodyktyczną osobowość. Życzliwe usposobienie i takt mogą iść w parze z odwagą. Kiedy potrafimy w trudnych sytuacjach odłożyć emocje na bok, z pewnością będzie nam łatwiej wyrobić sobie szacunek w oczach innych. Priorytetem jest oczywiście to, żeby pozostać wiernym pewnym nadrzędnym zasadom, bo odwaga to nie brawura ani bezmyślne zachowanie, które mogłoby narażać na szkody nas samych lub innych. Ta granica jest dosyć wyraźna i warto o niej pamiętać, zwłaszcza jeżeli mamy skłonności do zbyt skrajnych posunięć. Idź więc odważnie przez życie i przekonaj się, że to cecha ludzi mądrych, ale nie zawsze musi być widoczna na pierwszy rzut oka. Rozwijaj więc pewność we własne siły i ciesz się efektami odważnych decyzji. 

Odwaga czy rozwaga – czym są i jakie niosą ze sobą korzyści?

rozwaga

Każdego dnia podejmujesz dziesiątki decyzji o różnym znaczeniu – niektóre poważne inne zupełnie błahe. Czasem mają one przeważający wpływ na przyszłość nie tylko Twoją ale i Twoich najbliższych. Czym warto się w nich kierować? Korzystniej podążać za rozwagą i zapobiegliwością czy czasem warto jednak wyruszyć z odwagą w nieznane? Jeśli Ty także miewasz takie rozterki to ten artykuł jest właśnie dla Ciebie. W dalszej części razem przyjrzymy się wspomnianym zagadnieniom.

Odwaga i rozwaga – czy napewno wiemy o co chodzi?

W potocznym rozumieniu odwaga jest często utożsamiana z niedojrzałością i młodością, stanowi dowód na pewnego rodzaju nieodpowiedzialność. Czy słusznie? Nie w każdej sytuacji. Działanie bez rozważenia konsekwencji i analizy to brawura czyli pewien rodzaj działania na pokaz i lekkomyślności, często obserwowany w grupach obcych sobie osób. Zwykle wynika z chęci zainponowania towrzystwu i zobycia akceptacji.

Czym jest więc odwaga? James Neil Hollingworth powiedział kiedyś – „Odważny to nie ten, kto się nie boi, lecz ten, kto wie, że są rzeczy ważniejsze niż strach.” i te słowa stanowią oskonałą definicję. Człowiek odważny myśli nad konsekwencjami i ma ich świadomość ale jednocześnie zdaje sobie sprawę, że lęk oznacza trwanie w miejscu. Stara się więc stawić czoło strachowi by zrobić koleny ważny krok na życiowej ścieżce.

W życiu codziennym spotykasz się także zapewne z  pojęciem „odwaga cywilna”, która jest pewnego rodzaju siłą do życia w zgodzie ze sobą i swoim sumieniem, a także wyrażnego sprzeciwiania się szeroko pojętemu złu, mimo możliwych konsekwencji.

Krótko mówiąc odwaga to rozwój, uczciwość względem siebie i innych i szczęśliwe życie. Dojrzała odwaga tworzy zgrany duet z rozwagą, która pomaga ochłodzić zapał w niektórych momentach lub prowokuje do poszukiwań innych rozwiązań problemu, być może wiążacych się z mniejszymi konsekwencjami. Nie ma prawdziwej, szczerej odwagi jeśli obok niej nie stoi rozwaga i jasny, otwarty umysł.

Jakie być odważnym w mądry sposób?

  • bądź szerym w kontaktach ze sobą – nie próbuj dostosować się do panującej mody czy przekonań innych, zastanów się czego Ty potrzebujesz i chcesz
  • próbuj nowych rzeczy – to właśnie teraz jest doskonały moment by odwiedzić miejsce lub spróbować aktywności o której myślisz od dawna, to, jak zareagują inni nie jest istotne, to Ty musisz przeżyć ze sobą życie
  • mów to, co myślisz – nie warto milczeń gdy dzieje się coś, z czym czujesz się źle, masz prawo mieć swoją opinię, nawet jeśli odbiega ona od opinii innych ludzi, najważniejszy jest wzajemny szacunek
  • obserwuj ludzi, których poziwiasz i czerp z nich siłę – rzeczy wielkie dzieją się gdy zapanujesz nad swoim strachem, Twój ulubiony aktor też bał się gdy po raz pierwszy stanął przed kamerą
  • odważ się stanąć w obronie tego, co dla Ciebie ważne – nic nie oczyszcza równie mocno jak świadomość bycia uczciwym w stosunku do siebie, wspiera to poczucie pewnośc siebie a co za tym idzie także odwagi

Odwaga nie zawsze musi przybierać dużą, niemal filmową formę i współgrać z brakiem odpowiedzialności. Mądra odwaga to jeden z najlepszych prezentów jakie możesz podarować sobie samemu. To właśnie ona da Ci wewnętrzny spokój i komfort życia. Nie martw się, masz już ją w sobie, musisz tylko wydobyć ją na światło dzienne. Cokolwiek się nie wydarzy, warto pamiętać o słowach Winstona Churchilla – „Sukces nigdy nie jest ostateczny. Porażka nigdy nie jest totalna. Liczy się tylko odwaga.” – każdy z nas ma otwartą księgę i mnóstwo możliwości, być może to, czego boimy się najbardziej przyniesie nam największe szczęście. Zawsze warto próbować i dać sobie szansę.

Różne oblicza odwagi

Słowo odwaga kojarzy się nam najczęściej z męstwem i bohaterstwem. Znasz wielu odważnych ludzi z kart historii, książek, czy filmów. Ale czy odważny jest ten kto się nie boi, kto nie odczuwa strachu? A może trafniej byłoby nazwać go głupcem. Japońskim kamikadze trudno odmówić odwagi, a jednak zbadano u nich ponadprzeciętny poziom strachu.  Bo odwaga to raczej panowanie nad strachem a nie brak strachu. A może odważny jest przechodzień, który impulsywnie i bez namysłu postanawia bronić starszego człowieka przez złodziejami? Odwaga utrudnia, czy ułatwia życie? Jest to cecha charakteru, która niejedno ma imię.

Motyw i czas

Możemy podzielić odwagę ze względu na motyw i na czas trwania. Motywem odważnego zachowaniu może być młodzieńcza fantazja lub potrzeba zaimponowania partnerowi lub środowisku. Wówczas zapytasz: to jeszcze odwaga czy już brawura? Trudno o jasne granice. Innym powodem odwagi jest chęć postępowania zgodnie z kodeksem moralnym.

Drugim aspektem jest długość odważnego postępowania. Możesz skoczyć na bungee powodowany nagłym impulsem. Jest to krótkotrwały akt odwagi, z którego nikt, poza Tobą, nie odniesie korzyści. Bohaterowie ukrywający Żydów w czasie okupacji przez wiele miesięcy ryzykowali życiem. To jest piękny przykład odwagi w dłuższym wymiarze czasu. Oczywiście, czas trwania nie musi się wiązać z oceną społeczną takiego aktu. Bo przecież człowiek ratujący dziecko z topieli również musiał zareagować szybko, a z pewnością można i trzeba go nazwać bohaterem.

Odwaga na co dzień

Człowiek każdego dnia musi podejmować wiele decyzji. Czasem są to trudne wybory, wymagające odwagi. Przykładem może być decyzja o wejściu w związek małżeński i powiedzenia drugiej osobie ,,nie opuszczę Cię aż do śmierci”. Podobnie jest ze zmianą miejsca zamieszkania, czy przyznaniem się do błędu. Dla niektórych samo kontynuowanie życia jest aktem odwagi. Odwaga jest ważna w codziennym życiu człowieka. Lęk jest nieprzyjemnym uczuciem, które możemy pokonać za sprawą odpowiedniej motywacji. Ale bycie odważnym nie oznacza bycia wolnym od lęków. Myślenie o konsekwencjach działania i obawy z tym związane są naturalne. Lęk jednak nie powinien Cię paraliżować, musisz mieć odwagę, by go oswajać na co dzień. Przykładem pokonania lęku jest chociażby oddanie narządu osobie, która tego potrzebuje. Generalnie, najważniejsze typy odwagi codziennej związane są z

  • podejmowaniem życiowych wyzwań,
  • przyznaniem się do winy i przyjęciem konsekwencji,
  • akceptacją własnych wad i ograniczeń,
  • pokonywaniem nieśmiałości i trudności charakteru,
  • adoptowaniem się do zmian,
  • decyzją pracy nad sobą. 

Historie o ludziach odważnych 

Genowefa Strzechowska w sierpniu 1942 r. dowiedziała się, że u sołtysa wsi Kuraszków za stodołą znajduje się żydowskie dziecko. Dziewczynka miała zaledwie kilka miesięcy.  Znaleziono ją wraz z odręcznie napisaną notatką: „Matka nie żyje. Ojciec zginął w Oświęcimiu. Prosi się dobrych ludzi o zaopiekowanie się dzieckiem”. Strzechowska narażając własne życie wychowywała to dziecko aż do roku 1945. Za pomoc Żydom obowiązywała wówczas kara śmierci. Okazało się, że z holocaustu ocalała matka dziewczynki, która ją zabrała i wyjechała do Nowego Jorku.

5 grudnia 2007 roku Przemysław Saleta przeszedł operację usunięcia nerki, która chwilę później została przeszczepiona jego córce Nicole. Bez wahania zdecydował się oddać narząd. Może było mu łatwiej, bo biorcą była jego własna córka. Od tej pory namawia do odwagi oddawania narządów w celu transplantacji, działając w fundacji ,,Bieg po Nowe Życie”. Niestety córka boksera po jakimś czasie potrzebowała następnego przeszczepu, a teraz czeka na kolejny. Czy znajdzie się ktoś odważny?

Bez ryzyka nie ma rozwoju

Zgodnie z definicją słownika PWN ryzyko to ”przedsięwzięcie, którego wynik jest niepewny”, ale mimo wszystko podejmujesz różne działania, które są narażone na fiasko. Czy to błąd? W żadnym wypadku, bo każda próba aktywności to krok do przodu. Jeśli nie zrobisz zupełnie nic, to nie ruszysz z miejsca. Odwaga to radość z podejmowania ryzyka, które wpisane jest w życie. Na szczęście.

Odwaga to podejmowanie ryzyka

To prawda, że z ryzykiem wiąże się strach. Uczucie znane każdemu, bo to co nowe zawsze budzi niepokój. Wyjście ze swojej strefy komfortu powoduje obawę. Czasem strach ma nad Tobą wielką władzę. Ma to związek z ograniczeniami wpajanymi od lat, wybudowanymi murami bezpieczeństwa. Jak się z tego wyrwać? Jak pokonać strach, przełamać bariery? Rusz z odwagą w nieznane. Kluczową kwestią jest gotowość na zmiany i wiara we własne możliwości. Pewność, że nawet niepowodzenie nie jest w stanie Cię złamać, zatrzymać. Po prostu podniesiesz się, otrzepiesz kolana, może trzeba będzie opatrzyć rany, może chwilę odpocząć, nabrać sił. Mimo to, za chwilę ruszysz znów naprzód. To się nazywa ryzyko. Bierzesz odpowiedzialność za własne czyny, za własne decyzje. Jednak pomimo lęku działasz. Cechuje Cię odwaga i zapał. Prawdopodobnie nie wszystko się uda i musisz być także na to przygotowany. Stojąc na starcie, droga przed Tobą zawsze wydaje się długa i pełna niebezpieczeństw. I znowu wiara w siebie czyni cuda, bo kiedy jesteś już na mecie i spojrzysz za siebie wydaje Ci się, że jednak nie było tak trudno. Z perspektywy czasu i doświadczeń zupełnie inaczej postrzegasz przebytą ścieżkę. Strach Cię nie zatrzymał, pokonałeś go. Im więcej takich życiowych prób, tym więcej pozytywnego myślenia i odwagi. 

Wyciągnij lekcję z każdego doświadczenia

Odpowiedz szczerze na kilka pytań:

– czego naprawdę się boisz? Porażki czy wyjścia z ciepłego gniazdka? Może boisz się ośmieszenia albo nie chcesz zawieźć cudzych oczekiwań?

– co może się stać jeśli podejmiesz działanie? Możesz się zniechęcić pierwszym niepowodzeniem, ale już sama decyzja o zrobieniu czegokolwiek jest początkiem zmian. Możesz wyjść poza utarte schematy i zacząć żyć naprawdę, wystarczy zrobić pierwszy krok.

– czy masz w sobie odwagę do bycia szczęśliwym? Każdy chce być szczęśliwy. Pomyśl co radość oznacza dla Ciebie i zastanów się jak to osiągnąć. 

Oczywiście nie masz wpływu na wszystko co Cię spotyka. Niekiedy zmiany zachodzą bez Twojego udziału. W tej sytuacji nie masz wyjścia, musisz wziąć się z życiem ”za bary”. W tej chwili otwiera się przed Tobą wachlarz nowych możliwości. Znowu pojawia się ryzyko, bo co się stanie jak wybierzesz złą ścieżkę? Nie ma przypadków. Coś dzieje się po coś. Musisz pamiętać, że to Twoja ziemska wędrówka, Twoje wybory, decyzje i ich konsekwencje. Nikt inny nie przeżyje życia za Ciebie. Twoim zadaniem jest przekuć ewentualną porażkę w sukces.

Optymizm tak, ale oczy i uszy miej zawsze otwarte

Ryzyko istnieje zawsze i wszędzie. Każdy nowy pomysł, każda idea wiąże się z ewentualną porażką. Ważne, aby być na nią przygotowanym albo chociaż mieć świadomość, że nie wszystko może pójść po Twojej myśli. Ważne, aby oszacować ryzyko. Zawsze trzeba brać pod uwagę ewentualne konsekwencje, podejmować ryzyko świadomie. Ślepy optymizm nie jest nigdy wskazany, bo wtedy upadek może być bardzo bolesny. Optymiści patrzą w dal i widzą sukces. Pesymiści rozważają najczarniejsze scenariusze. Każdy z nich wygra w momencie, gdy zdecyduje się zrobić pierwszy krok, po drodze przecież zawsze można skorygować pierwotny plan.

Odwaga jak ją zdobyć- jak ją ukształtować i czy można nauczyć się odwagi?

odwaga

Jak rozumiesz słowo odwaga? Większość ludzi widzimy w tym słowie przeciwieństwo strachu. Jeszcze inni mylą odwagę z brawurą i nierozważnym, pochopnym działaniem. Czasem, niektórzy uważają ją za coś złego i niebezpiecznego. Tymczasem odwaga jest bardzo potrzebną cechą charakteru, która umożliwia nam osiągnięcie celów. Ludzie odważni również się boją, ale działają mimo strachu, bo chcą osiągnąć sukces. I to właśnie oni kształtują rzeczywistości.

Dlaczego warto być odważnym?

Ponieważ masz tylko jedno życie! Nie chciałbyś go zmarnować tylko na marzeniu o tym co mógłbyś mieć. Aby cokolwiek osiągnąć w życiu – potrzebujesz wielkiej odwagi. Sama odwaga może, jednak nie wystarczyć potrzeba jeszcze zapału. Musisz mieć wizję, dzięki temu będziesz wiedział, dokąd chcesz zmierzać, a to sprawi, że będziesz bardziej zmotywowany do bycia odważnym. Weź kartkę i długopis i odpowiedź na pytania: Co chciałbym zmienić w swoim życiu? Jak chciałbym, aby moje życie wyglądało?

A potem po prostu zrób wszystko, aby osiągnąć ten cel. Nie szukaj żadnych wymówek. Zacznij działać.

Odwaga, czy da się ją zdobyć?

Pewnie jak wielu ludzi masz wątpliwości, czy będziesz w stanie kiedykolwiek być odważny. Patrzysz na ludzi sukcesu – w telewizji lub w otoczeniu i odnosisz wrażenie, że musieli się z tym urodzić. Ale najłatwiej jest sądzić, że realizacja twoich marzeń jest poza zasięgiem twoich możliwości, urodziłeś się nieśmiały i nie sposób z tym nic zrobić. Mamy dla Ciebie złe wieści. Możesz zdobyć odwagę. Będzie to wymagało wiele wysiłku i opuszczenia bezpiecznej strefy komfortu. Oczywiście będziesz odnosił porażki, to jak najbardziej naturalne. Nie zawsze będzie to proces przyjemny, ale uczucie, jakiego doznasz, gdy wreszcie dzięki odwadze, uda Ci się osiągnąć wymarzony cel – będzie bezcenne.

Czy można nauczyć się odwagi?

Odwagi nie nauczysz się z podręczników. Oczywiście w książkach możesz przeczytać, jakie są jej mechanizmy i sposoby praktykowania, ale najważniejsze jest działanie. Z nauką odwagi jest jak z uczeniem się jazdy na rowerze. Musisz być cierpliwy i przygotować się na to, że będzie to proces bolesny. Ale pamiętaj, ze dzięki tej umiejętności możesz przeżyć wiele niezapomnianych przygód.

Jak ukształtować odwagę?

Oczywiście, nie stanie się to z dnia na dzień. Być może będziesz potrzebował tygodni, miesięcy, a nawet lat, by stać się prawdziwie odważnym człowiekiem. Ale pamiętaj, by osiągnąć cel potrzeba wielu małych kroczków. Nie śpiesz się i nie przeceniaj swoich możliwości. Najważniejsza zasada brzmi: nie poddawaj się!

Codzienne ćwiczenia na wzmocnienie odwagi:

  • Mów dzień dobry. Może brzmi to prosto, ale już od razu zobaczysz jak wiele mogą zmienić te dwa słowa. 
  • Nie krytykuj siebie. Patrząc w lustro zawsze znajdziesz coś, co mógłbyś jeszcze w sobie poprawić. Nikt nie jest idealny, ale niska samoocena utrudnia bycie odważnym.
  • Bądź dumny nawet z porażek. Czasem popełnisz błąd i to jak najbardziej normalne. Nie bądź dla siebie zbyt surowy. Lęk przed porażką może skutecznie ograniczyć twoją odwagę. Bądź dumny z tego, że próbowałeś!
  • Zdobywaj wiedzę. Zapisz się na długo odkładany kurs prawa jazdy albo dołącz do kółka czytelniczego. Dzięki poszerzaniu horyzontów poznasz nowych ludzi i nie pomylisz odwagi z bezmyślną brawurą
  • Działaj. Podejmuj inicjatywę, weź życie w swoje ręce. Może to odpowiedni czas, aby wreszcie zakończyć niezdrowe relacje? Wyjechać w podróż dookoła świata? Przestań obawiać się krytyki innych i zacznij podejmować własne decyzje. 

 Ruszaj z odwagą w nieznane i zdobądź to, o czym marzysz.

Kontrola nad strachem – czy można wyeliminować lęk?

odwaga

Strach to mechanizm obronny naszego organizmu, który informuje mózg o możliwym zagrożeniu lub sytuacji stresowej.  Dotyczy niemalże każdego, jednak o wiele bardziej z lękami zmagają się osoby wysoko wrażliwe. Z tego powodu wiele ludzi nie jest w stanie w pełni rozwinąć skrzydeł i wykorzystać swój potencjał, przez co często borykają się z poczuciem wypalenia, brakiem energii oraz motywacji. 

Nie oznacza to jednak, że lęk należy całkowicie wyeliminować. Z psychologicznego punktu widzenia odwaga to przede wszystkim panowanie nad strachem, czyli umiejętność racjonalnej oceny sytuacji oraz kontrolowanie zbędnych emocji, które paraliżują nasze działania. To właśnie taka postawa jest kluczowa w osiąganiu kolejnych sukcesów oraz w podejmowaniu właściwych decyzji. Jak więc nauczyć się panowania nad lękiem i pokonać własne słabości?

Co wpływa na naszą odwagę?

Do głównych czynników kształtujących odwagę zalicza się:

  • Wychowanie i relacje z rodzicami
  • Środowisko
  • Elementy kulturowe
  • Cechy danej jednostki
  • Doświadczenia (np. przemoc w dzieciństwie, problemy w szkole) 

Pierwsze oznaki odwagi zaczynamy przejawiać już w dzieciństwie, nietrudno zauważyć, że dzieci które lubią być w centrum uwagi szybciej zdobywają uznanie w grupie rówieśniczej, natomiast te niepewne siebie zazwyczaj mają problem z nawiązaniem kontaktów i trudno jest im odnaleźć się wśród kolegów. To często powoduje wykluczenie, a w późniejszym okresie dojrzewania wpływa na poczucie własnej wartości, samoocenę oraz nadmiar stresu. 

Osoby które skarżą się na brak odwagi często podziwiają innych, pewnych siebie śmiałków, którzy wydają się pozbawieni uczucia strachu. Starają się równać do wyobrażonych idoli oraz powielać ich cechy i zachowania. Dobrze jest mieć pozytywne wzorce, ale zawsze należy pamiętać, że każdy z nas posiada zupełnie inny zestaw cech i doświadczeń. Dlatego  głównym sposobem kształtowania odwagi jest w podstawowej mierze zmiana sposobu myślenia.

Nadmierne analizowanie 

Skrupulatność w analizowaniu podjętych decyzji oraz skutków z nich wynikających, często ogranicza działanie i gasi nasz zapał. Strach związany jest najczęściej z ryzykiem i możliwością porażki. Stąd niechęć do zmian i podejmowania ważnych decyzji. Nasz mózg podpowiada nam, że nie warto narażać się na niepowodzenia i krytykę ze strony innych. W głowie pojawiają się pytania typu: ” A co jeśli mi się nie uda”, „Co jeśli znów zawiodę „, ” A co jak będą się śmiali? „. Jeżeli chcesz pozbyć się strachu związanego z ryzykiem, powinieneś uświadomić sobie, że błędy jakie być może ci się przydarzą, nie określają twojej wartości i że tak naprawdę nie ma znaczenia ile razy popełnisz dany błąd.

Akceptacja porażek

Panowanie nad lękami i umiejętność radzenia sobie z nimi to element samodoskonalenia i ciągłego zdobywania doświadczenia. Rozwijamy się przez całe życie i należy uświadomić sobie, że jego nieodłączną częścią są błędy. Nie ma sensu więc nad nimi rozpaczać, a wyciągać wnioski i kształcić się. Nawet jeśli otoczenie mówi, że nie nadajesz się do pewnych rzeczy, warto wiedzieć, że dopóki nie brak motywacji, cel jest w zasięgu ręki i nieważne jest to, ile razy poniosłeś porażkę. Zacznij czerpać radość z podejmowanego ryzyka oraz doceń w sobie samozaparcie i ambitność.

Nieśmiałość – strach przed opinią innych

Nieśmiałość to zazwyczaj cecha osób introwertycznych, które często błyszczą podczas prywatnych rozmów jednak świadomość przebywania w dużej grupie uniemożliwia im normalne funkcjonowanie. Z tego względu wycofują się z życia towarzyskiego, doskwiera im samotność, która może doprowadzić nawet do depresji. Lęk przed ludźmi związany jest często z negatywną opinią oraz odrzuceniem. Strach przed krytyką bardzo trudno wyeliminować, jednak nie należy zbytnio koncentrować się na opinii innych. Można się nią podpierać, ale na pewno nie opierać na niej całego swojego postępowania. 

Panowanie nad strachem związane jest z akceptacją swojej osobowości oraz chęcią podejmowania ryzyka. Odwaga kształtuje się przez całe życie i warto zdawać sobie sprawę, że to dzięki niej możemy spełniać marzenia oraz realizować zamierzone cele.

Rodzaje feedbacku – model Z

Oceniać pracowników możesz na różne sposoby. Ważne jest, aby Twoja opinia – szczególnie ta negatywna – nie została odebrana przez podwładnych jako atak, lecz jako chęć pomocy w naprawieniu popełnionych błędów. Na tego rodzaju komunikacji powinno bazować zarządzanie talentami w każdej organizacji. Jak to zrealizować? Jedną z polecanych metod wyrażania feedbacku jest model Z.

Od pozytywu do negatywu, czyli na czym polega zarządzanie
talentami?

Wskazywanie błędów nie jest wcale proste. Szczególnie, jeśli Tobie jako menagerowi zależy nie tylko na ich uwidocznieniu, co na wypracowaniu rozwiązań, które pozwolą je naprawić. Dlatego powinieneś poszukiwać jak najbardziej skutecznych sposobów przekazywania informacji zwrotnej. Kluczową zasadą jest skupienie się nie tylko na negatywnym działaniu pracownika, ale również podkreślenie jego wkładu w rozwój organizacji. Podwładni – mimo wskazywanych błędów – powinni czuć się docenieni za swój wysiłek i zaangażowanie. Każdy program rozwoju talentów bazuje na docenianiu pozytywnych aspektów pracownika i wspólnej pracy nad tym, co można poprawić w jego działaniu. Dlatego chcąc wypracować właściwe rozwiązania, powinieneś w pierwszej kolejności zauważyć i podkreślić wszystkie atuty swojego rozmówcy.

Program rozwoju talentów pracownika krok po kroku

Umiejętne wyrażanie feedbacku jest istotne w kontekście rozwoju predyspozycji Twojego pracownika. Każda konstruktywna krytyka doprowadza do pouczających wniosków. Jak wykorzystać model Z w wyrażaniu własnej opinii?

  •  Po pierwsze, wskaż pozytywne zachowania pracownika, która naprawdę doceniasz.
  •  Po drugie, skonkretyzuj co sprawiło, że pozytywnie odbierasz pracownika.
  •  Po trzecie, wskaż te negatywne elementy, które chcesz ocenić.
  •  Po czwarte, w szczegółowy sposób wyraź swoje uwagi wobec popełnionych błędów.
  •  Po piąte, określ te aspekty pracownika, które powinien nadal rozwijać oraz te, które wymagają poprawy.

Jak widzisz, w modelu Z zalety i pomyłki pracownika stanowią całość. Przeplatając się nawzajem, ukierunkowują go na właściwe działanie. Pochwały pod jego adresem wzmacniają jego poczucie własnej wartości i zaangażowanie, a umiejętne wskazanie błędów jest wskazówką do lepszego działania i skupienia się nad własnym programem rozwoju talentów. Wyrażając w ten sposób feedback, pomagasz pracownikowi odnaleźć właściwą ścieżkę działania.

Model Z – kiedy się sprawdzi?

Model Z możesz wykorzystać na różnych etapach współpracy. Jeśli umiejętnie przekażesz pracownikowi informację zwrotną, zostanie ona prawidłowo odebrana zarówno przez nowego, jak też wieloletniego pracownika. Najważniejsze jest, abyś podchodził do pracownika uczciwie i traktował go jako partnera w biznesie. Jemu, tak samo jak Tobie, zależy na dobrym wywiązywaniu się z obowiązków. Właściwe zarządzanie talentami w organizacji, którego elementem jest również feedback, z pewnością mu to ułatwi i pozwoli w pełni wykorzystać posiadane predyspozycje. A Ty jako przełożony będziesz miał pewność, że odpowiednio wspierasz swoich podwładnych w programie rozwoju talentów w
organizacji.

Asertywność – jak nauczyć się szanować siebie i innych w kontaktach międzyludzkich?

Asertywność – choć pojęcie powszechnie znane, jakże często pomijane w relacjach
zawodowych i osobistych. A szkoda, bo umiejętne wykorzystanie zachowań asertywnych
znacznie ułatwia funkcjonowanie w grupie. Co więcej, moim zdaniem jest jednym z
elementów skutecznego zarządzania talentami. Jak być asertywnym?

Asertywność – co to?

Czym właściwie jest asertywność? Przez wielu jest kojarzona ze sztuką odmawiania. Jednak jest to bardzo duże uproszczenie. Asertywność jest bowiem umiejętnością wyrażania własnego zdania, które nie zawsze jest zgodne z opinią innych, przy jednoczesnym uszanowaniu podejścia innych. Dla mnie asertywność jest poszanowaniem zarówno zdania innych, jak też własnego. Z pewnością jest też kluczowe w zarządzaniu talentami, a jej opanowanie jest wyrazem dojrzałości i wysokiego poziomu samoświadomości człowieka. Kto bowiem będzie w stanie sprzeciwić się zdaniu ogółu w taki sposób, aby nie urazić grupy, a jednocześnie obronić własnych interesów? Wyłącznie osoba, która sukcesywnie i świadomie podąża własnym programem rozwoju talentów i zna wartość swojej pracy.

Asertywność – krok w programie rozwoju talentów

Zachowania asertywne są cennym narzędziem nie tylko pod kątem komunikacji międzyludzkiej, ale przede wszystkim ze względu na ochronę własnych interesów. Ile razy spotkałeś się w pracy z sytuacją, że przełożeni czy współpracownicy narzucają na Ciebie zbyt dużą ilość zadań? A robili tak dlatego, bo sam im na to pozwoliłeś. Gdybyś w sposób asertywny wyraził swój sprzeciw, nie uraziłbyś ich, a przy tym obroniłbyś swoje prawo do sprawiedliwego podziału pracy. Jednak, aby móc wyrażać swoje zdanie w ten sposób, musisz być świadomy swojej wartości. A tę zbudujesz tylko poprzez rozwój swoich predyspozycji. Dlatego uważam, że asertywność powinna być stałym elementem w programach rozwojowych pracowników, co zwiększałoby ich poczucie wartości i samoświadomości.

Szacunek dla siebie i innych

Bycie asertywnym znacznie ułatwi Ci komunikowanie własnych potrzeb w zespole, a jednocześnie nauczy Cię wyrażać sprzeciw w kulturalny i zrozumiały dla innych sposób. Dużym ułatwieniem w zarządzaniu talentami i asertywnością będzie przestrzeganie kilu podstawowych zasad:

  1. Wyrażaj swoje prośby, ale nie wymagaj. Jeśli prosić o kogoś o konkretną rzecz, pamiętaj, że nie możesz od niej wymagać spełnienia Twojej prośby, jeśli wymagałoby to np. jej zaangażowania poza godzinami pracy czy wykorzystania narzędzi/umiejętności, których nie posiada.
  2. Ponoś skutki swoich decyzji. Skoro jesteś w stanie wyrazić swoje zdanie, musisz też pamiętać, że Ty ponosisz odpowiedzialność za ewentualne błędy swojego działania. Nie musisz być ekspertem od wszystkiego. Masz prawo czegoś nie wiedzieć czy nie potrafić. Przyznać się do tego jest prawdziwą sztuką.
  3. Masz prawo się zmieniać, a tym samym mieć różne zdanie w poszczególnych sytuacjach. Tym bardziej, jeśli realizujesz swój indywidualny program rozwoju talentów, który sukcesywnie uświadamia Ci Twoje predyspozycje i uczy jak je właściwie wykorzystywać.
  4. Masz prawo osiągać sukcesy i popełniać błędy.

Jak określić zainteresowania zawodowe?

Poszukiwanie pracy jest złożonym procesem, a jego podstawowym krokiem jest określenie własnych zainteresowań zawodowych. Jeśli sam nie będziesz wiedział, w jakim kierunku chcesz się rozwijać, to nawet najlepsze programy rozwojowe pracowników nie wskażą go za Ciebie. Czym są zainteresowania zawodowe? Jak je określić?

Zainteresowania zawodowe – definicja

W pierwszej kolejności warto określić, czym właściwie są zainteresowania zawodowe. Najprościej mówiąc jest to pula wszystkich predyspozycji i umiejętności, które wykorzystujesz w sposób naturalny, a jednocześnie można powiązać je z konkretną branżą czy profesją. Zainteresowania zawodowe każdego z nas wynikają po części z naszych uwarunkować psychofizycznych. Duży wpływ na nie ma również nasze doświadczenie zawodowe i edukacyjne. Każdy program rozwoju talentów czy zajmowane dotąd stanowisko bezpośrednio oddziałują na Twoje zainteresowanie konkretnym zawodem czy branżą. Dlatego chcąc określić zainteresowania zawodowe, powinieneś spojrzeć na swoją osobę poprzez pryzmat wielu aspektów: zawodowych, edukacyjnych, psychofizycznych. Tylko taka ogólna ocena pozwoli Ci naprawdę określić zawodowe zainteresowania.

Zainteresowania zawodowe – przykłady

Zainteresowania zawodowe można podzielić na kilka podstawowych grup:

  • przedmiotowe – dotyczą predyspozycji do pracy z maszynami, narzędziami, technologicznymi rozwiązaniami. Charakterystycznymi cechami osób z tego rodzaju zainteresowaniami są umiejętność logicznego myślenia oraz zdolność do analizy problemów. Osoby z przedmiotowymi zainteresowaniami osobowymi sprawdzą się w zawodach mechanicznych, elektrycznych czy serwisowych.
  • innowacyjne – osoby o tej grupie zainteresowań przejawiają chęć do wyszukiwania nowoczesnych rozwiązań, rozwiązują problemy z sposób niekonwencjonalny, wychodzą poza utarte schematy działania. Jeśli posiadasz innowacyjne zainteresowania zawodowe, najlepiej sprawdzisz się w zawodach niezależnych, w których będziesz mógł wykazywać się inicjatywą i kreatywnością. Jedno nie wyklucza drugiego, a odpowiednie zarządzanie talentami pozwoli Ci w pełni wykorzystać wrodzone predyspozycje.
  • artystyczne – ten rodzaj zainteresowań również jest bezpośrednio powiązany z kreatywnością. Wrodzonymi predyspozycjami osób z artystycznymi zainteresowaniami jest ekspresyjność, intuicyjność i kierowanie się emocjami. W przypadku osób uzdolnionych artystycznie ważne są programy rozwojowe pracowników, które pozwalają na poszerzanie posiadanych umiejętności.  społeczne – jeśli lubisz pomagać innym, a działania społeczne dają Ci satysfakcję, z pewnością masz społeczne zainteresowania zawodowe. Osoby z tą grupą zainteresowań odnajdą się w zawodach związanych z szeroko pojętą opieką czy edukacją.
  • metodyczne – ten rodzaj zainteresowań jest charakterystyczny dla osób, które lubią działać wg jasno określonych planów czy procedur. Zainteresowania metodyczne sprawdzą się w zawodach związanych z bezpieczeństwem, analityką finansową czy IT.

Zainteresowania zawodowe – test

Jeśli nadal nie masz pewności jakie są Twoje zainteresowania zawodowe, możesz wykonać tekst, który pomoże Ci je określić. W sieci znajdziesz wiele propozycji w tym zakresie, jednak ja osobiście polecam test Gallupa, który pozwoli Ci wskazać Twoich pięć dominujących cech. Ich odkrycie pozwoli Ci je umiejętnie wykorzystywać i dobrać odpowiedni program rozwoju talentów.

Talenty w Organizacji – część 3

Jaką ścieżkę rozwoju przygotować dla talentów?

Posiadanie utalentowanych pracowników w organizacji to połowa sukcesu. Drugą połową jest zdolność firmy do wykorzystania ich potencjału. To jest możliwe jednak tylko w przypadku zapewnienia odpowiednich warunków do rozwoju talentów. Dlatego tak istotne jest opracowanie właściwej ścieżki rozwoju dla talentów

Talent, czyli co?

Kim jest właściwie utalentowany pracownik? To osoba wykazująca wysoki potencjał, chcąca się ciągle rozwijać i posiadająca wysokie ambicje w tym zakresie. Z drugiej strony utalentowany pracownik gwarantuje organizacji posiadanie najwyższych kompetencji, dzięki którym osiąga wysokie wyniki biznesowe. Co więcej utalentowany pracownik posiada unikalną dla pracodawcy grupę kompetencji. Jednym słowem talent w organizacji to potencjał, który warto wykorzystać. Jak to jednak zrobić, kiedy nie ma możliwości awansu takiego pracownika? Wyjściem z sytuacji będzie ścieżka rozwoju dla talentów.

Ścieżka rozwoju dla talentów – znaczenie

Odpowiednio dobrana ścieżka rozwoju dla talentów realizuje kilka celów w organizacji.
Jako najczęstsze wskazuje się:

  • rozwój kluczowych dla organizacji kompetencji,
  •  docenienie najlepszych pracowników,
  •  realizacja strategicznych projektów organizacji,
  •  zwiększenie zaangażowania talentów w organizacji.

Ścieżka rozwoju dla talentów powinna być pochodną strategii całej organizacji i być utworzona w odniesieniu do kluczowych projektów realizowanych przez firmę. Wszystko po to, aby program rozwoju pracowników był dopasowany do rzeczywistych potrzeb firmy. tym bardziej, że ścieżki rozwoju dla talentów są z reguły ukierunkowane na realizację określonego projektu czy celu strategicznego.

Ścieżka rozwoju dla talentów – nabór

Ze względu na ograniczenia (chociażby finansowe) organizacji ścieżka rozwoju dla talentów nie jest dostępna dla każdego pracownika. Z tego względu istotne jest właściwe przeprowadzenie naboru uczestników do konkretnych programów. Najczęściej wyznacznikami uczestnictwa w ścieżce rozwoju dla talentów są oceny przełożonych czy wyniki okresowej oceny pracownika. Sądzę jednak, że o wiele ważniejszym kryterium doboru pracownika do danego programu rozwoju powinna być określona pula talentów, jakie powinien posiadać uczestnik. Zaś do samej oceny talentów należy wykorzystać specjalistyczne narzędzia z dziedziny HR pozwalające na dokonanie wielowymiarowej oceny potencjału pracownika (np. assesment center – AC) oraz wieloetapową weryfikację talentów. Istotną rolę powinna odgrywać również sama chęć uczestnictwa pracownika w ścieżce rozwoju dla talentów, która będzie dowodem na jego zaangażowanie i zainteresowanie poszerzaniem swoich kompetencji.

Ścieżka rozwoju dla talentów – forma

W wyborze ścieżki rozwoju dla talentów szczególne znaczenie ma forma programu i czas
jego trwania. Program nie musi mieć wcale formy typowych szkoleń stacjonarnych, projektów wewnętrznych czy zadań indywidualnych i zespołowych (chociaż te formy wykorzystywan są najczęściej). Ścieżka rozwoju dla talentów równie dobrze może być realizowana poprzez:

  •  mentoring (wewnętrzny i zewnętrzny),
  •  coaching (zewnętrzny i wewnętrzny),
  •  Action Learning Process,
  •  case-study,
  •  spotkania z ekspertami,
  •  praktyki w innych działach organizacji,
  •  e-learning,
  •  symulacje biznesowe,
  •  studia MBA,
  •  kursy zakończone certyfikatem,
  •  konferencje.

Najważniejsze jest, aby forma ścieżki rozwoju dla talentów była dostosowana zarówno do oczekiwań samych pracowników, jak też potrzeb organizacji. Tym bardziej, że czas trwania programu zależny jest tak naprawdę od celu firmy, jaki ma realizować. Ze względu na konieczność dostosowywania się organizacji do ciągłych zmian, ścieżki rozwoju dla talentów trwają z reguły od kilku miesięcy do dwóch lat.